GRAMATYKA

Różnica między als i wie

Gdy mamy do czynienia z czymś takim samym, to używamy „wie“,(„jak“), jeśli z czymś różnym to „als“(„niż”).

Chyba nie było jeszcze tu na stronie krótszej zasady. Napisz w komentarzach, co o niej sądzisz i czy to jest jasne. Zapraszam na przykłady:

 

zdania z „wie“:

 

  1. Mein Auto fährt genauso schnell wie dein Auto. – Moje auto jedzie tak samo szybko jak twoje auto.
  2. Die neue Wohnung ist genauso groß wie die alte Wohnung. – Nowe mieszkanie jest tak samo duże jak stare mieszkanie.
  3. Das Hotelzimmer ist genauso gemütlich wie das Zuhause. – Pokój hotelowy jest tak samo przytulny jak dom.
  4. Die Sonnenbrille sieht genauso cool aus wie der Sonnenhut. – Okulary przeciwsłoneczne wyglądają tak samo fajnie jak kapelusz przeciwsłoneczny.
  5. Sein Englisch ist genauso fließend wie ihr Französisch. – Jego angielski jest tak samo płynny jak jej francuski.
  6. Der Kaffee schmeckt genauso stark wie der Espresso. – Kawa smakuje tak samo mocno jak espresso.

          

         

 zdania z „als“:

 

  1. Der Kuchen ist leckerer als der Keks. – Ciasto jest smaczniejsze niż ciasteczko.
  2. Sie ist größer als ihr Bruder. – Ona jest wyższa od swojego brata.
  3. Das Buch ist interessanter als der Film. – Książka jest bardziej interesująca niż film.
  4. Der rote Pullover gefällt mir besser als der blaue Pullover. – Czerwony sweter podoba mi się bardziej niż niebieski sweter.
  5. Die Berglandschaft ist beeindruckender als das Meer. – Krajobraz górski jest bardziej imponujący niż morze.
  6. Das Konzert war lauter als die Probe. – Koncert był głośniejszy niż próba.

Kiedy bringen kiedy holen

Różnica między „bringen“, a „holen“ polega na tym, że „bringen“ oznacza ruch w jednym kierunku, np. Jestem w kuchni, druga osoba w salonie. Mówię do niej: „Bringst du mir bitte das Glas, was auf dem Couchtisch steht?“ (Możesz przynieść mi proszę szklankę, która stoi na stoliku?). Czasownik „holen“ natomiast to ruch w dwóch kierunkach. Jestem w kuchni z tą drugą osobą i proszę ją: „Holst du mir bitte das Glas, was auf dem Couchtisch steht?“ (Możesz przynieść mi proszę tę szklankę, która stoi na stoliku?- czyli w domyśle – Możesz iść z kuchni do salonu i przynieść do kuchni szklankę, która stoi na stoliku?)

„bringen“ – osoba, która coś przynosi, porusza się w jednym kierunku

 przykłady:

  1. Ich werde dir das Buch bringen. – Przyniosę ci książkę.
  2. Kannst du mir bitte etwas Wasser bringen? – Czy możesz przynieść mi trochę wody?
  3. Er hat mir einen Kaffee gebracht. – On przyniósł mi kawę.
  4. Wir müssen das Paket zum Postamt bringen. – Musimy dostarczyć paczkę na pocztę.
  5. Sie bringen ihre Kinder zur Schule. – Oni zawożą swoje dzieci do szkoły.
  6. Kannst du mir die Fernbedienung bringen? – Czy możesz przynieść mi pilot do telewizora?
  7. Der Lieferant bringt die Waren direkt ins Lager. – Dostawca dostarcza towary bezpośrednio do magazynu.
  8. Bringst du bitte den Müll raus? – Czy możesz wynieść śmieci?
  9. Sie hat mir eine Einladungskarte gebracht. – Przyniosła mi zaproszenie.
  10. Bringe bitte die Blumen in die Vase. – Umieść proszę kwiaty w wazonie.

 

„holen” – osoba, która coś przynosi, odbiera, przyprowadza, porusza się w dwóch kierunkach

 przykłady:

  1. Ich werde dich vom Bahnhof abholen. – Przyprowadzę cię z dworca.
  2. Holst du bitte Brot vom Bäcker? – Czy możesz przynieść mi chleb od piekarza?
  3. Er hat das Auto aus der Werkstatt geholt. – On odebrał samochód z warsztatu.
  4. Wir müssen noch den Schlüssel von zu Hause holen. – Musimy jeszcze pójść do domu po  klucz.
  5. Sie holt ihre Freundin vom Flughafen ab. – Ona odbiera swoją przyjaciółkę z lotniska.
  6. Holst du bitte die Post aus dem Briefkasten? – Czy możesz przynieść listy ze skrzynki pocztowej?
  7. Kannst du mir meinen Mantel aus dem Schrank holen? – Czy możesz przynieść mi mój płaszcz z szafy?
  8. Er hat das Paket von der Post abgeholt. – On odebrał paczkę z poczty.
  9. Holen Sie bitte frische Handtücher aus dem Schrank. – Proszę przynieść świeże ręczniki z szafki.
  10. Ich hole den Kuchen aus dem Ofen. – Wyciągam ciasto z piekarnika.

Futur I – zastosowanie

Przyszły czas prosty (Futur I) jest używany najczęściej do przyszłych wydarzeń, które jeszcze się nie zaczęły w momencie mówienia. Futur I jest często zastępowany czasem teraźniejszym Präsens. 

 

Odwołanie do przyszłości musi być jasne dzięki kontekstowi lub wskazówce czasowej (np. jutro, pod koniec tygodnia).

 

  1. Morgen werde ich mit meiner Arbeit anfangen. – Jutro zacznę pracę.
  2. Am Ende der Woche werde ich meine Präsentation halten. – Pod koniec tygodnia przedstawię moją prezentację.
  3. Nächste Woche werde ich in den Urlaub fahren. – W przyszłym tygodniu pojadę na urlop.
  4. Im nächsten Jahr werde ich Deutsch lernen. – W przyszłym roku będę się uczył/a niemieckiego.
  5. In ein paar Stunden werde ich mit dir sprechen können. – Za kilka godzin będę mógł/mogła z tobą porozmawiać.

 

W następujących przypadkach stosuje się Futur I, ponieważ nadaje on wypowiedzi większą moc i podkreśla odniesienie do przyszłości:


Zastosowanie: Przy przewidywaniach 

  1. Am Wochenende wird es regnen. – W weekend będzie padać deszcz.
  2. Nächstes Jahr wird die Wirtschaft wachsen. – W przyszłym roku gospodarka będzie rosnąć.
  3. Ich denke, er wird den Wettbewerb gewinnen. – Myślę, że on wygra konkurs.
  4. Sie wird bald eine wichtige Entscheidung treffen. – Wkrótce ona podejmie ważną decyzję.
  5. Es wird immer schwieriger, einen Parkplatz zu finden. – Coraz trudniej znaleźć miejsce parkingowe.

 

Zastosowanie: Przy zapowiedziach, komunikatach

  1. Morgen wird es eine Pressekonferenz geben. – Jutro odbędzie się konferencja prasowa.
  2. Der Veranstalter wird ein großes Musikfestival organisieren. – Organizator zorganizuje dużą imprezę muzyczną.
  3. Das Unternehmen wird eine neue Produktreihe einführen. – Firma wprowadzi nową serię produktów.
  4. Nächste Woche wird eine Sonderaktion stattfinden. – W przyszłym tygodniu odbędzie się specjalna akcja.
  5. Der Bürgermeister wird eine Rede halten. – Burmistrz wygłosi przemówienie.

 

Zastosowanie: Przy obietnicach

  1. Ich werde dir bei deinem Umzug helfen. – Pomogę ci przy twojej przeprowadzce.
  2. Sie wird mir das Geld zurückgeben. – Ona odda mi pieniądze.
  3. Er wird pünktlich zum Treffen kommen. – On przyjdzie na spotkanie punktualnie.
  4. Wir werden uns öfter treffen. – Będziemy się częściej spotykać.
  5. Die Firma wird die Qualität ihrer Produkte verbessern. – Firma poprawi jakość swoich produktów.

 

Zastosowanie: Przy stanowczych zamiarach

  1. Ich werde nächstes Jahr mein eigenes Unternehmen gründen. – W przyszłym roku założę własną firmę.
  2. Sie wird sich für die Stelle bewerben. – Ona będzie ubiegać się o to stanowisko.
  3. Er wird sein Studium abschließen und einen Job suchen. – On ukończy studia i będzie szukać pracy.
  4. Wir werden umziehen, um näher bei der Familie zu sein. – Przeprowadzimy się, żeby być bliżej rodziny.
  5. Die Regierung wird Maßnahmen zur Verbesserung der Bildung ergreifen. – Rząd podejmie działania mające na celu poprawę edukacji.

 

Zastosowanie: Przy decyzjach

  1. Ich werde mich für das Studium im Ausland bewerben. – Będę ubiegać się o studia za granicą.
  2. Sie wird ihr Hobby zum Beruf machen. – Ona zamierza zrobić ze swojego hobby zawód.
  3. Er wird sich für ein neues Auto entscheiden. – On zdecyduje się na nowy samochód.
  4. Wir werden das Projekt bis zum Ende durchziehen. – Doprowadzimy projekt do końca.
  5. Die Firma wird neue Technologien einführen. – Firma wprowadzi nowe technologie.

 


W stwierdzeniach dotyczących przyszłych wydarzeń, które na pewno się wydarzą, składnik modalny „Gewissheit“(pewność) jest opcjonalny.

  1. Ich werde morgen früh aufstehen. – Jutro rano wstanę (z pewnością).
  2. Er wird (sicher) pünktlich zum Termin kommen. – On na pewno przyjdzie na spotkanie punktualnie.
  3. Wir werden (definitiv) in den Urlaub fahren. – Z pewnością pojedziemy na wakacje.
  4. Sie wird (bestimmt) den ersten Platz erreichen. – Na pewno zajmie pierwsze miejsce.
  5. Es wird regnen. – Będzie padać deszcz.

 

W mniej pewnych stwierdzeniach dotyczących przyszłości, składnik modalny „Vermutung” (przypuszczenie) jest obowiązkowy.

  1. Ich werde wahrscheinlich später nach Hause kommen. – Prawdopodobnie wrócę do domu później.
  2. Er wird vermutlich den Zug verpassen. – On prawdopodobnie spóźni się na pociąg.
  3. Wir werden wohl nicht rechtzeitig fertig werden. – Prawdopodobnie nie skończymy na czas.
  4. Sie wird vielleicht eine neue Arbeitsstelle finden. – Być może znajdzie ona nową pracę.
  5. Es wird vermutlich schwierig sein, Tickets zu bekommen. – Prawdopodobnie będzie trudno zdobyć bilety.

 

Zastosowanie: Energiczne wezwania w drugiej osobie

  1. Wirst du bitte aufstehen und mir helfen! – Wstań i pomóż mi!
  2. Wirst du bitte sofort ins Bett gehen! – Idź natychmiast do łóżka!
  3. Wirst du bitte ruhig sein! – Bądź cicho!
  4. Wirst du bitte jetzt deine Hausaufgaben machen! – Zrób teraz zadanie domowe!
  5. Wirst du bitte sofort hierher kommen! – Przyjdź tutaj natychmiast!

 

Zastosowanie: Przy lekkich groźbach

  1. Wirst du bitte aufhören, sonst werde ich dich bestrafen. – Przestań, bo dostaniesz karę. 
  2. Wirst du bitte sofort aufhören, sonst werde ich es jemandem sagen. – Przestań natychmiast, bo powiem to komuś.
  3. Pass auf, sonst wirst du es bereuen. – Uważaj, bo będziesz tego żałować.


Futur I oznacza również przypuszczenia odnoszące się do teraźniejszości. Składnik modalny „Vermutung” (przypuszczenie) jest w tym przypadku opcjonalny.

  1. Viele Arbeitnehmer werden sich jetzt (vermutlich) Sorgen um die Sicherheit ihrer Arbeitsplätze machen. – Prawdopodobnie wielu pracowników martwi się teraz o swoje miejsca pracy. 
  2. Sie werden (vermutlich) schon unterwegs sein. – Oni są prawdopodobnie już w drodze.
  3. Der Zug wird (wohl) Verspätung haben. – Prawdopodobnie pociąg jest spóźniony.

 

W przypadku zastępczego użycia czasu teraźniejszego Präsens w odniesieniu do przyszłości składnik modalny „Vermutung” (przypuszczenie) jest obowiązkowy. 

 

  1. Viele Arbeitnehmer machen sich jetzt vermutlich Sorgen um die Sicherheit ihrer Arbeitsplätze. Prawdopodobnie wielu pracowników martwi się teraz o swoje miejsca pracy. 
  2. Sie sind vermutlich schon unterwegs. – Oni prawdopodobnie są już w drodze.
  3. Der Zug hat wohl Verspätung. – Prawdopodobnie pociąg jest spóźniony.

 

Himbeere – Komposita

Czy lody malinowe (das Himbeereis) mogą stać się kluczem do metafizycznej rozkoszy? Nie wiem, jedno jest pewne: słowo „Himbeereis”, podobnie jak i 10 innych wyrażeń, które tu widzicie, to przykłady na niemieckie Komposita, czyli wyrazy składające się z dwóch, lub więcej słów. Sklejamy je ze sobą, a ostateczne słowo ma rodzajnik tego, które jest na końcu. W języku polskim opisujemy, np. za pomocą rzeczownika i przymiotnika – lody malinowe – w niemieckim jest to jedno połączone słowo. Zauważ, że: „Eis“ w niemieckim to liczba pojedyncza, rodzaj nijaki,  „die Himbeere“ – malina – to rodzaj żeński, w połączeniach traci literę „e“. 

 

  1. die Himbeermarmelade – malinowa marmolada
  2. der Himbeersaft – sok malinowy
  3. der Himbeerlikör – likier malinowy
  4. die Himbeertorte – tort malinowy
  5. das Himbeersorbet – sorbet malinowy
  6. das Himbeerpüree – puree malinowe
  7. der Himbeerjoghurt – jogurt malinowy
  8. die Himbeercreme – krem malinowy
  9. der Himbeerkuchen – ciasto malinowe
  10. der Himbeersmoothie – smoothie malinowe

 

auleben, erleben – znaczenie

Czasownik „erleben” oznacza „doświadczać”, „przechodzić przez coś” lub „mieć doświadczenia”. Wyraża on to, że już wiele doświadczyliśmy lub przeszliśmy przez wiele rzeczy.

Słowo „ausleben” oznacza, że doświadczamy czegoś w pełni lub intensywnie. Może odnosić się do różnych aspektów życia, takich jak emocje, przygody, pasje, marzenia czy określone fazy życia. Wyraża ono, że wykorzystaliśmy coś maksymalnie lub wyczerpaliśmy to w pełni. 

Przykłady zdań z „erleben“ i „ausleben“ w czasie przeszłym Perfekt

 „erleben“:

  1. Ich habe schon so viel erlebt in meinem Leben. – Doświadczyłem/am już tyle rzeczy w moim życiu.
  2. Wir haben eine aufregende Reise erlebt. – Przeżyliśmy ekscytującą podróż.
  3. Er hat einen schrecklichen Unfall erlebt. – Przeszedł przez straszny wypadek.

 „ausleben”:

  1. Sie hat ihre Leidenschaft fürs Tanzen vollständig ausgelebt. – „Ona w pełni wykorzystała swoją pasję do tańca.”
  2. Er hat seine Abenteuerlust während seiner Weltreise ausgelebt. – „On w pełni zaspokoił swą żądzę przygód podczas podróży dookoła świata.”
  3. Sie hat ihre rebellische Phase in den Jugendjahren ausgelebt. – „Ona w pełni przeżyła swój buntowniczy okres w młodości.”

 

Pierwsze dialogi – ćwiczenia

Uzupełnij dialogi!

 

Dialog 1: A: Hallo! Ich …… Tom.

                    (Cześć! Jestem Tomek.) 

                B: …….. Tom!  …….   bin Lisa.

                   (Cześć Tomek! Jestem Liza.)

 

Dialog 2: A: Guten ……. ! Mein ………… ist Max.  ………… kommst du? 

                    (Dzień dobry! Mam na imię  Maks. Skąd pochodzisz?) 

               B: Guten Tag Max! Ich komme …… Polen. 

                   (Dzień dobry Maks! Jestem z Polski.)

 

Dialog 3: A: Hi! Ich heiße Julia. Wie ………… du? 

                   (Cześć! Mam na imię Julia. Jak masz na imię?)   

                B: Hi Julia! Ich ……… Tim. 

                    (Cześć Julia! Jestem Tim.)

 

Dialog 4: A: Hallo!  ………… Name ist Sarah. Woher kommst ……. ? 

                   (Cześć! Mam na imię Sara. Skąd pochodzisz?) 

               B: ………… Sarah! Ich komme aus …………….. 

                   (Cześć Saro! Jestem z Francji.)

 

Dialog 5:  A: Guten Tag! Ich bin Anna. Wie ist ……… Name? 

                     (Dzień dobry! Jestem Ania. Jak masz na imię?) 

                 B: ………………. Anna! Ich ………… Alex. 

                    (Dzień dobry Aniu! Mam na imię Aleks.)

Popularne czasowniki

Te czasowniki, jak zmysłowe kwiaty, czekają na pracowite pszczółki, czyli na Was. Oto lista 50 najpopularniejszcych niemieckich czasowników. Napiszcie w komentarzach, czy chcielibyście/chciałybyście przykładowe zdania z tymi słowami. Jeśli masz pytanie do numeru 44, to też napisz.

  1. sein – być
  2. haben – mieć
  3. werden – stawać się, zostać
  4. können – móc, umieć
  5. machen – robić
  6. gehen – iść
  7. wollen – chcieć
  8. sagen – mówić
  9. müssen – musieć
  10. sehen – widzieć
  11. kommen – przychodzić
  12. geben – dawać
  13. denken – myśleć
  14. nehmen – brać
  15. tun – czynić
  16. lassen – pozwalać
  17. finden – znajdować
  18. helfen – pomagać
  19. sprechen – mówić, rozmawiać
  20. liegen – leżeć
  21. bleiben – pozostawać
  22. stellen – stawiać, postawić
  23. bekommen – otrzymywać
  24. lesen – czytać
  25. verstehen – rozumieć
  26. beginnen – zaczynać
  27. halten – trzymać, zatrzymywać
  28. schreiben – pisać
  29. laufen – biegać
  30. essen – jeść
  31. trinken – pić
  32. fahren – jechać
  33. schlafen – spać
  34. wissen – wiedzieć
  35. mögen – lubić
  36. lernen – uczyć się
  37. arbeiten – pracować
  38. spielen – grać
  39. kaufen – kupować
  40. zahlen – płacić
  41. besuchen – odwiedzać
  42. fühlen – czuć
  43. brauchen – potrzebować
  44. „ich möchte“ – chciałbym/chciałabym
  45. hören – słuchać
  46. tanzen – tańczyć
  47. leben – żyć
  48. warten – czekać
  49. fragen – pytać
  50. antworten – odpowiadać

Zdania przez cztery czasy

„W 80 zdań dookoła czasów”


W krainie czasu, gdzie przeszłość, teraźniejszość i przyszłość splatają się w niekończący się taniec, nadchodzi magiczna chwila: 80 zdań, ustawionych na baczność czeka na Ciebie!

Pierwsze zdanie to przyciągający uwagę swoją mocą Präsens, który wyznacza pulsujący rytm teraźniejszości (lub przyszłości). Drugie zdanie, malując barwny pejzaż przeszłości, snuje się w ramionach Präteritum. Trzecie zdanie, oplatający swoją mistyczną aurą Perfekt, przenosi nas w krainę wspomnień i doświadczeń. Czwarte zdanie, promieniując niezgłębioną tajemnicą Futur I, zwiastuje niewyobrażalne przyszłe zdarzenia.

Czy jesteście gotowi, aby przejść przez bramy czasu? 

1.

Ich arbeite jeden Tag. (Präsens) – Ja pracuję każdego dnia. 

Ich arbeitete jeden Tag. (Präteritum) – Ja pracowałem/pracowałam każdego dnia. 

Ich habe jeden Tag gearbeitet. (Perfekt) – Ja pracowałem/pracowałam każdego dnia. 

Ich werde jeden Tag arbeiten. (Futur I) – Ja będę pracować każdego dnia.

2.

Ich lerne Deutsch. (Präsens) – Uczę się niemieckiego. 

Ich lernte Deutsch. (Präteritum) – Uczyłem/łam się niemieckiego. 

Ich habe Deutsch gelernt. (Perfekt) – Nauczyłem/łam się niemieckiego. 

Ich werde Deutsch lernen. (Futur I) – Będę się uczyć niemieckiego.

3.

Ich trinke Kaffee. (Präsens) – Piję kawę. 

Ich trank Kaffee. (Präteritum) – Piłem/łam kawę. 

Ich habe Kaffee getrunken. (Perfekt) – Piłem/łam kawę. 

Ich werde Kaffee trinken. (Futur I – Będę pić kawę.

4.

Ich gehe spazieren. (Präsens) – Idę na spacer. 

Ich ging spazieren. (Präteritum) – Szedłem/szłam na spacer. 

Ich bin spazieren gegangen. (Perfekt) – Poszedłem/poszłam na spacer. 

Ich werde spazieren gehen. (Futur I) – Pójdę na spacer.

5.

Ich lese ein Buch. (Präsens) – Czytam książkę. 

Ich las ein Buch. (Präteritum) – Czytałem/czytałam książkę. 

Ich habe ein Buch gelesen. (Perfekt) – Przeczytałem/przeczytałam książkę. 

Ich werde ein Buch lesen. (Futur I) – Przeczytam książkę.

6.

Ich spiele Fußball. (Präsens) – Gram w piłkę nożną. 

Ich spielte Fußball. (Präteritum) – Grałem/łam w piłkę nożną. 

Ich habe Fußball gespielt. (Perfekt) – Grałem/łam w piłkę nożną. 

Ich werde Fußball spielen. (Futur I) – Będę grać w piłkę nożną.

7.

Ich esse gerne Pizza. (Präsens) – Lubię jeść pizzę. 

Ich aß gerne Pizza. (Präteritum) – Chętnie jadłem/jadłam pizzę. 

Ich habe gerne Pizza gegessen. (Perfekt) – Chętnie jadłem/jadłam pizzę. 

Ich werde gerne Pizza essen. (Futur I) – Chętnie będę jeść pizzę.

8.

Ich fahre mit dem Fahrrad zur Arbeit. (Präsens) – Jadę rowerem do pracy. 

Ich fuhr mit dem Fahrrad zur Arbeit. (Präteritum) – Jeździłem/jeździłam rowerem do pracy. 

Ich bin mit dem Fahrrad zur Arbeit gefahren. (Perfekt) – Jadłem/jadłam rowerem do pracy. 

Ich werde mit dem Fahrrad zur Arbeit fahren. (Futur I) – Będę jechać rowerem do pracy.

9.

Ich schreibe einen Brief. (Präsens) – Piszę list. 

Ich schrieb einen Brief. (Präteritum) – Pisałem/pisałam list. 

Ich habe einen Brief geschrieben. (Perfekt) – Napisałem/napisałam list. 

Ich werde einen Brief schreiben. (Futur I) – Napiszę list.

10.

Ich sehe einen Film im Kino. (Präsens) – Oglądam film w kinie. 

Ich sah einen Film im Kino. (Präteritum) – Oglądałem/oglądałam film w kinie.

Ich habe einen Film im Kino gesehen. (Perfekt) – Obejrzałem/obejrzałam film w kinie. 

Ich werde einen Film im Kino sehen. (Futur I) – Obejrzę film w kinie.

11.

Ich öffne das Fenster. (Präsens) – Otwieram okno. 

Ich öffnete das Fenster. (Präteritum) – Otwierałem/otwierałam okno. 

Ich habe das Fenster geöffnet. (Perfekt) – Otworzyłem/otworzyłam okno. 

Ich werde das Fenster öffnen. (Futur I) – Otworzę okno.

12.

Ich kaufe eine Tasse Kaffee. (Präsens) – Kupuję filiżankę kawy. 

Ich kaufte eine Tasse Kaffee. (Präteritum) – Kupiłem/kupiłam filiżankę kawy.

Ich habe eine Tasse Kaffee gekauft. (Perfekt) – Kupiłem/kupiłam filiżankę kawy. 

Ich werde eine Tasse Kaffee kaufen. (Futur I) – Kupię filiżankę kawy.

13.

Ich höre Musik. (Präsens) – Słucham muzyki. 

Ich hörte Musik. (Präteritum) – Słuchałem/słuchałam muzyki. 

Ich habe Musik gehört. (Perfekt) – Słuchałem/słuchałam muzyki. 

Ich werde Musik hören. (Futur I) – Będę słuchać muzyki.

14.

Ich gehe ins Kino. (Präsens) – Idę do kina. 

Ich ging ins Kino. (Präteritum) – Chodziłem/chodziłam do kina. 

Ich bin ins Kino gegangen. (Perfekt) – Poszedłem/poszłam do kina. I

Ich werde ins Kino gehen. (Futur I – Pójdę do kina.

15.

Ich trage eine Brille. (Präsens) – Noszę okulary. 

Ich trug eine Brille. (Präteritum) – Nosiłem/nosiłam okulary. 

Ich habe eine Brille getragen. (Perfekt) – Nosiłem/nosiłam okulary. 

Ich werde eine Brille tragen. (Futur I) – Będę nosić okulary.

16.

Ich rede mit meinem Freund. (Präsens) – Rozmawiam z moim przyjacielem. 

Ich redete mit meinem Freund. (Präteritum) – Rozmawiałem/rozmawiałam z moim przyjacielem. 

Ich habe mit meinem Freund geredet. (Perfekt) – Rozmawiałem/rozmawiałam z moim przyjacielem. 

Ich werde mit meinem Freund reden. (Futur I – Będę rozmawiać z moim przyjacielem.

17.

Ich besuche meine Eltern. (Präsens) – Odwiedzam moich rodziców. 

Ich besuchte meine Eltern. (Präteritum) – Odwiedzałem/odwiedzałam moich rodziców. 

Ich habe meine Eltern besucht. (Perfekt) – Odwiedziłem/odwiedziłam moich rodziców. 

Ich werde meine Eltern besuchen. (Futur I) – Odwiedzę moich rodziców.

18.

Ich mache Sport. (Präsens) – Uprawiam sport. 

Ich machte Sport. (Präteritum) – Uprawiałem/łam sport. 

Ich habe Sport gemacht. (Perfekt) – Uprawiałem/łam sport. 

Ich werde Sport machen. (Futur I) – Będę uprawiać sport.

19.

Ich schlafe gut. (Präsens) – Śpię dobrze. 

Ich schlief gut. (Präteritum) – Spałem/spałam dobrze. 

Ich habe gut geschlafen. (Perfekt) – Spałem/spałam dobrze. 

Ich werde gut schlafen. (Futur I) – Będę dobrze spać.

20.

Ich trinke gerne Kaffee. (Präsens) – Lubię pić kawę. 

Ich trank gerne Kaffee. (Präteritum) – Chętnie piłem/piłam kawę. 

Ich habe gerne Kaffee getrunken. (Perfekt) – Chętnie piłem/piłam kawę. 

Ich werde gerne Kaffee trinken. (Futur I) – Chętnie będę pić kawę.

 

tauschen, wechseln – różnica

Jaka jest różnica między „tauschen“ , a – „wechseln”? Oba słowa znaczą  „wymieniać”,„zamieniać”, ale kiedy użyć którego słowa?

„tauschen“ – wymiana coś na coś, ja tobie to, ty mi to.

„wechseln“ – wolę coś innego, zamieniam na coś, co mi bardziej pasuje.

A jeszcze jest „austauschen“, czy „umtauschen“ – czyli wymieniam coś zepsutego na coś nowego.

Dajcie znać, czy to jest zrozumiałe.

 

przykłady z „tauschen“:

  1. Ich tausche mein Buch gegen deinen Spiegel. – Wymieniam moją książkę na twoje lustro. 
  2. Können wir die Plätze tauschen? – Czy możemy zamienić się miejscami?
  3. Er möchte seinen Laptop gegen einen neuen Fernseher tauschen. – On chciałby wymienić swój laptop na nowy telewizor.
  4. Die beiden Kinder tauschten ihre Pausenbrote miteinander. – Dwoje dzieci wymieniło się ze sobą drugim śniadaniem.
  5. Wir können die Artikel innerhalb von 14 Tagen umtauschen. – Możemy wymienić artykuły w ciągu 14 dni.

 

przykłady z „wechseln”:

  1. Sie wechselt ihre Schuhe, weil ihre Füße schmerzen. – Ona zmienia buty, bo bolą 

ją stopy .

  1. Wann wechselst du die Bettwäsche? – Kiedy zmieniasz pościel?
  2. Er wechselt regelmäßig den Job, um neue Erfahrungen zu sammeln. – On regularnie zmienia pracę, aby zdobyć nowe doświadczenia.
  3. Die Ampel wechselt von Rot auf Grün. – Sygnalizacja zmienia się z czerwonego na zielone.
  4. Sie wechselt den Kanal, weil sie eine andere Sendung sehen möchte. – Ona zmienia kanał, bo chce obejrzeć inny program.

Czasowniki nierozdzielnie zł.

Najczęstsze nierozdzielne przedrostki to: „be-„, „emp-„, „ent-„, „er-„, „ge-„, „hinter-„, „miß-„, „ver-„, „zer-„. Te przedrostki nie są oddzielane od czasownika w czasie Präsens i Präteritum. Forma Partizp Perfekt  nie zawiera przedrostka „ge-„. Akcent jest kładziony na samogłoskę w rdzeniu czasownika, zaś przedrostek nie jest akcentowany. Przedrostków tych jest nieco więcej niż podaję, lecz ograniczam się do  najbardziej popularnych. Są one często nazywane prefiksami (Präfixe). 

Do każdego przedrostka podaję parę przykładów czasowników nierozdzielnie złożonych, a następnie kilka przykładów zdań z wybranych czasownikami.

 

przykłady czasowników

 

be-  

beantworten (odpowiadać)

bedeuten (znaczyć)

besuchen (odwiedzać)

bestehen (zdawać, istnieć)



emp- 

empfehlen (polecać)

empfangen (odbierać)

empfinden (odczuwać)

empören (oburzać)

 

ent- 

entdecken (odkrywać)

entlassen (zwalniać)

entfernen (usuwać)

entscheiden (decydować)

 

er- 

erklären (wyjaśniać)

erreichen (osiągać, docierać)

erwarten (oczekiwać)

erzählen (opowiadać)




ge- 

gehören (należeć)

gelingen (udać się)

gestehen (przyznawać się)

gewährleisten (zapewniać)

 

hinter-

hintergehen (oszukiwać)

hinterlassen (zostawiać)

hinterfragen (kwestionować)

hinterlegen (składać, deponować)

 

miss- 

misslingen (nie powieść się)

missachten (zaniedbywać, lekceważyć)

missbrauchen (nadużywać)

missraten (nie udawać się)

 

ver- 

verlieren (gubić, tracić)

verwechseln (mylić)

verhindern (uniemożliwiać, przeszkadzać)

verlassen (opuszczać, opuszczać)

 

zer- 

zerbrechen (łamać)

zerstören (niszczyć)

zerschneiden (przekrajać)

zerkleinern (rozdrabniać)

 

przykłady w zdaniach 

 

beantworten (odpowiadać):

Präsens: Ich beantworte gerne deine Fragen. – Chętnie odpowiem na twoje pytania.

Präteritum: Ich beantwortete gestern alle Fragen. – Wczoraj odpowiadałem/am na wszystkie pytania.

Perfekt: Ich habe alle Fragen beantwortet. – Odpowiedziałem na wszystkie pytania.

Futur: Ich werde deine Fragen beantworten. – Będę odpowiadał na twoje pytania.

 

empfehlen (polecać):

Präsens: Ich empfehle dir dieses Buch. – Polecam ci tę książkę.

Präteritum: Ich empfahl ihm das Restaurant. – Polecałem/am mu to restaurację.

Perfekt: Ich habe ihm das Buch empfohlen. – Poleciłem mu tę książkę.

Futur: Ich werde dir das Restaurant empfehlen. – Będę polecał ci tę restaurację.

 

entdecken (odkrywać):

Präsens: Ich entdecke immer wieder neue Orte. – Odkrywam ciągle nowe miejsca.

Präteritum: Ich entdeckte gestern einen verborgenen Schatz. – Odkryłem/am wczoraj ukryty skarb.

Perfekt: Ich habe viele interessante Dinge entdeckt. – Odkryłem wiele interesujących rzeczy.

Futur: Ich werde noch viele Abenteuer entdecken. – Będę odkrywał wiele przygód.

 

erhalten (otrzymywać):

Präsens: Ich erhalte regelmäßig Informationen per E-Mail. – Otrzymuję regularnie informacje drogą mailową.

Präteritum: Ich erhielt gestern ein Geschenk von ihm. – Otrzymałem/am wczoraj od niego prezent.

Perfekt: Ich habe einen Preis erhalten. – Otrzymałem/am nagrodę.

Futur: Ich werde noch viele Auszeichnungen erhalten. – Będę otrzymywał/a wiele wyróżnień.

 

gebrauchen (używać):

Präsens: Ich gebrauche diesen Stift zum Schreiben. – Używam tego długopisu do pisania.

Präteritum: Ich gebrauchte früher oft den Bus. – Używałem/am wcześniej często autobusu.

Perfekt: Ich habe dieses Werkzeug gebraucht. – Użyłem/am tego narzędzia.

Futur: Ich werde neue Technologien gebrauchen. – Będę używał/a nowych technologii.

 

missachten (lekceważyć)

 Präsens: Ich missachte manchmal seine Anweisungen. – Czasami lekceważę jego  instrukcje.

Präteritum: Ich missachtete seine Warnung. – Lekceważyłem/am jego ostrzeżenie.

 Perfekt: Ich habe seine Regeln missachtet. – Zlekceważyłem/am jego zasady.

Futur: Ich werde die Vorschriften nicht missachten. – Nie będę lekceważył przepisów.

 

verzerren (zniekształcać):

Präsens: Das Licht kann das Bild verzerren. – Światło może zniekształcić obraz.

Präteritum: Er verzerrte die Wahrheit. – Zniekształcał prawdę.

Perfekt: Ich habe die Daten verzerren müssen. – Musiałem zniekształcić dane.

Futur: Die Hitze wird das Material verzerren. – Upał zniekształci materiał.



hinterlassen (pozostawiać):

Präsens: Sie hinterlassen immer Spuren. – Oni/one zawsze pozostawiają ślady.

Präteritum: Ich hinterließ eine Notiz auf dem Tisch. – Pozostawiłem notatkę na stole.

Perfekt: Sie haben einen bleibenden Eindruck hinterlassen. – Pozostawili trwałe wrażenie.

Futur: Wir werden keine Spuren hinterlassen. – Nie pozostawimy śladów.

 

enttäuschen (rozczarowywać):

Präsens: Du enttäuschst mich mit deinem Verhalten. – Rozczarowujesz mnie swoim zachowaniem.

Präteritum: Er enttäuschte seine Eltern. – Rozczarowywał/a swoich rodziców.

Perfekt: Sie hat meine Erwartungen enttäuscht. – Rozczarował/a moje oczekiwania.

Futur: Ich werde dich nicht enttäuschen. – Nie rozczaruję cię.

Przedrostki – czasowniki rozdzielnie zł.

Przedrostki nazywane zamiennie prefiksami to temat rzeka. Dzisiaj druga część tego cyklu. 

 

Czasowniki rozdzielnie złożone z akcentowanymi przedrostkami. Przyimki jako przedrostki.

 

Rozdzielne przedrostki są akcentowane i oddzielane od czasownika w czasie Präsens i Präteritum, ale nie w zdaniach podrzędnych. W Partizip Perfekt występuje „ge” między przedrostkiem a tematem czasownika, a przy czasownikach kończących się na „-ieren” pomija się „ge”. W bezokoliczniku „zu” znajduje się między przedrostkiem a tematem czasownika.

Przedrostki rozdzielne są często przyimkami lub przysłówkami, rzadziej przymiotnikami, czasownikami lub rzeczownikami. Dzisiaj podaję przykłady czasowników i zdań z przedrostkami, które są przyimkami. 

Przedrostki te to np.: „ab“, „an“, „auf“, „aus“, „bei“, „mit“, „nach“, „vor“, „zu“

 

abfahren (odjeżdżać):

Präsens: Ich fahre morgen früh ab und hoffe, dass du rechtzeitig kommst. – Jutro rano odjeżdżam i mam nadzieję, że przyjdziesz na czas.

Präteritum: Als ich gestern abfuhr, hat es angefangen zu regnen. – Kiedy odjeżdżałem wczoraj, zaczęło padać.

Perfekt: Ich bin vor einer Stunde abgefahren und habe seitdem gute Fahrt gehabt. – Odjechałem przed godziną i od tamtej pory miałem dobrą jazdę.

 

ankommen (przybywać, przyjechać):

Präsens: Wir kommen gerade an und freuen uns, euch zu sehen. – Właśnie przyjeżdżamy i cieszymy się, że was zobaczymy.

Präteritum: Als wir letzte Woche ankamen, wurden wir herzlich begrüßt. – Kiedy przybyliśmy w zeszłym tygodniu, zostaliśmy serdecznie powitani.

Perfekt: Wir sind pünktlich angekommen und haben sofort mit der Arbeit begonnen. – Przybyliśmy punktualnie i od razu rozpoczęliśmy pracę.

 

aufstehen (wstawać):

Präsens: Er steht jeden Morgen früh auf und geht joggen. – On wstaje codziennie rano i idzie pobiegać.

Präteritum: Gestern stand er spät auf, weil er schlecht geschlafen hatte. – Wczoraj wstał późno, bo źle spał.

Perfekt: Er ist um 6 Uhr aufgestanden und hat sich auf den Tag vorbereitet. – Wstał o 6 rano i przygotował się na dzień.

 

aussteigen (wysiadać):

Präsens: Sie steigt am nächsten Bahnhof aus und geht zur Arbeit. – Wysiada na następnym dworcu i idzie do pracy.

Präteritum: Gestern stieg sie aus und traf zufällig einen alten Freund. – Wczoraj wysiadła i przypadkiem spotkała starego przyjaciela.

Perfekt: Sie ist schon ausgestiegen und wartet auf uns vor dem Museum. – Już wysiadła i czeka na nas przed muzeum.



beitreten (dołączać):

Präsens: Er tritt dem Verein bei und engagiert sich aktiv. – Dołącza do stowarzyszenia i aktywnie się angażuje.

Präteritum: Vor zwei Jahren trat er der Firma bei und hat seitdem viel gelernt. – Dwa lata temu dołączył do firmy i od tego czasu dużo się nauczył.

Perfekt: Er ist vor kurzem beigetreten und fühlt sich bereits als Teil des Teams. – Dołączył niedawno i już czuje się częścią zespołu.

 

mitbringen (przynosić ze sobą):

Präsens: Sie bringt immer etwas Leckeres mit, wenn sie zu Besuch kommt. – Zawsze przynosi coś smacznego, gdy przychodzi w odwiedziny.

Präteritum: Letzte Woche brachte sie eine Flasche Wein mit und wir haben sie zusammen genossen. – W zeszłym tygodniu przyniosła butelkę wina i razem ją degustowaliśmy.

Perfekt: Sie hat das Buch mitgebracht, das ich ihr ausgeliehen hatte. – Przyniosła ze sobą książkę, którą jej pożyczyłem.

 

nachdenken (zastanawiać się):

Präsens: Er denkt oft über die Zukunft nach und plant seine nächsten Schritte. – Często zastanawia się nad przyszłością i planuje swoje kolejne kroki.

Präteritum: Gestern dachte er lange darüber nach und kam zu einer Entscheidung. – Wczoraj długo się nad tym zastanawiał i doszedł do decyzji.

Perfekt: Er hat intensiv darüber nachgedacht und ist zu einem interessanten Schluss gekommen. – Intensywnie się nad tym zastanawiał i doszedł do interesującego wniosku.

 

vorgehen (postępować):

Präsens: Sie geht strategisch vor und plant jeden Schritt im Voraus. – Ona postępuje strategicznie i planuje każdy krok z wyprzedzeniem.

Präteritum: Letzte Woche ging sie taktisch vor und erreichte ihr Ziel erfolgreich. – W zeszłym tygodniu postępowała taktycznie i osiągnęła swój cel pomyślnie.

Perfekt: Sie ist vorgegangen, als die anderen noch überlegten, was zu tun ist. – Postępowała, gdy inni jeszcze zastanawiali się, co robić.

 

abtransportieren (odwozić):

Präsens: Die Arbeiter transportieren den Müll ab und halten die Stadt sauber. – Robotnicy odwożą śmieci i utrzymują miasto w czystości.

Präteritum: Letzte Woche wurden die alten Möbel abtransportiert und entsorgt. – W zeszłym tygodniu stare meble zostały odwożone i utylizowane.

Perfekt: Sie haben den Schrott abtransportiert und Platz für Neues geschaffen. – Odwieźli złom i stworzyli miejsce na nowe rzeczy.

Wien – ćwiczenie

Wiedeń, Wiedeń! Dopasuj poniższe  słowa do zdań o Wiedniu (Wien), a otrzymasz parę ciekawych informacji na temat tego przecudnego miasta.

 

Kaffeehäuser  /  berühmte  /  Gärten  /  eröffnet  /  Musikstadt  /  Kirchen  /  der grünsten  /  beherbergt  /  Touristen  /  genießen 

1. Wien ist eine __________ Städte Europas. Etwa 50% der Stadtfläche besteht aus Grünflächen wie Parks, __________ und Wäldern.

2. Wien gilt als __________ . Hier wurden große Komponisten geboren und haben gewirkt, wie Wolfgang Amadeus Mozart, Ludwig van Beethoven und Johann Strauss. Wien beheimatet auch das __________ Wiener Philharmonische Orchester.

3. Wien hat einen der ältesten Zoos der Welt. Der Tiergarten Schönbrunn, __________ im Jahr 1752, __________ viele Tierarten, darunter auch die berühmten Pandas.

4. Wien ist eine Kaffeehauskultur-Stadt. Die Kaffeehauskultur ist lebendig und bedeutend in der Stadt, und die traditionellen Wiener  __________ sind Orte, an denen man Kaffee, Desserts und gute Lektüre  __________  kann.

5. Wien ist bekannt für seine barocke und jugendstilartige Architektur. Die Stadt ist voll von wunderschönen Palästen, __________ , Theatern und Gebäuden mit beeindruckenden Fassaden, die  __________  aus aller Welt anziehen.

Wymowa h i ch

Parę słów o wymowie “ch“ w zaimku „ich“. (ja)

 

Jak słyszysz, jest ono podobne do polskiego „ś”, ale jednak nie jest identyczne. Powiedz  proszę  „ch“, tak jak w słowie chustka: „ch“. Powiedz teraz „ś”, tak jak w słowie „ślimak”: „ś”

Zaobserwuj przy tym, co robi twój język. Przy „ch“ cofa sie do tyłu, przy „ś” przesuwa się do przodu, lekko się przy tym podnosząc. 

Niemieckie „ch“ np. w słowie „ich“ jest jakby między polskim „ch“ i „ś”. Jeśli więc świadomie ułożysz język pośrodku, powstanie niemieckie„ch“. Spróbuj!

 

A co z „h“ w słowie „heißen“? (nazywać się). Jest ono łatwiejsze, można nawet pomyśleć, że identyczne z polskim „h“ jak w słowie „halucynacja“. Nie do końca. Wyobraź sobie, że ktoś ma bardzo niski głos i śmieje się grubym, rubasznym, „ha, ha, ha“. Zaśmiej się takim niskim głosem: „ha, ha, ha“. Co dzieje się z językiem? Wędruje w dół. I w takiej pozycji języka powiedz „h“, a zaraz „heiße“. 

Wymowa r

Jak próbować poprawnie wymówić niemieckie „r“ , np. w takich słowach jak: „Herr“, „Wort“, „Fahrt“, „Morgen“?  Pomyśl o polskim „ch“! 

Istnieją pewne podobieństwa między niemieckim „r” a polskim „ch”. Są to: 

  • Artykulacja gardłowa: Zarówno niemieckie „r” jak i polskie „ch” są wymawiane przy udziale gardła. Możesz spróbować wymówić „r“ tak, jakbyś chciał/a  powiedzieć właśnie polskie „ch“. Język pozostaje w spoczynku, lecz jego tył kieruje się w stronę gardła.
  • – Delikatność dźwięku: Zarówno niemieckie „r” jak i polskie „ch” są stosunkowo delikatne i stumione w porównaniu do innych dźwięków. Nie są to dźwięki głośne czy eksplozywne.

Wymowa sch i sz

Czy i ty sądzisz, że niemieckie „sch“ jest identyczne z polskim „sz“ ? Jeśli jednak te głoski nie są takie same, to na czym polega różnica?                    

 

 niemieckie „sch”:

 

Wymowa: W przypadku niemieckiego „sch”, język dotyka podniebienia miękkiego, tworząc zwarcie. Następnie powietrze jest zwalniane w sposób kontrolowany, a struny głosowe drgają, co nadaje dźwiękowi charakterystyczny brzęczący ton.

Przykłady: „schön” (piękny), „Schule” (szkoła), „schwarz” (czarny), „schnell” (szybki).

 

polskie „sz”:

 

Wymowa: W przypadku polskiego „sz”, język dotyka przedniej części podniebienia miękkiego, tworząc zwarcie. Powietrze jest jednak zwalniane gwałtownie, co powoduje ostre, bezdźwięczne „sz”. 

Przykłady: „szkoła”, „szary”, „szczęście”, „szalony”. Poproś rodowitego Niemca o wymówienie tych słów, a usłyszysz różnicę!

Podsumowując, różnica między niemieckim „sch” a polskim „sz” polega na sposobie artykulacji i brzmieniu. Niemieckie „sch” ma charakterystyczny brzęczący ton, podczas gdy polskie „sz” jest bardziej zdecydowane i ostre. Warto zwrócić uwagę, że wymowa może się różnić w zależności od regionalnego akcentu i kontekstu.

Spójniki dwuczłonowe

Spójniki dwuczłonowe należą do moich ulubieńców. Z jednej strony precyzują to, co chcę powiedzieć, z drugiej nadają zgrabny kształt wypowiedzi. Poprawne zrozumienie zdania jest niezbędne zarówno do dobrej komunikacji, jak i wbogacenia jej formy. Niestety, sama teoretyczna znajomość tych spójników nie wystarcza ani do tego, żeby je sobie dobrze utrwalić, ani do tego, by móc się nimi na co dzień sprawnie posługiwać. Są one wprawdzie na pierwszy rzut oka frapujące, lecz po całkowitym ich zrozumieniu nie powinny przysparzać kłopotów. Robimy więc albo dużo ćwiczeń, albo możemy temat ten już na wstępie wrzucić do kosza. 

 

z jednej strony ….z drugiej strony einerseits ……….andererseits

zarówno ………….. jak i sowohl ………. als auch

ani ……………………. ani weder ……….. noch

wprawdzie …………..lecz zwar …………….. aber

albo …………….. albo entweder ………..oder

 

Wymowa st i du

Taka na pozór prosta, banalna sprawa. A jednak ze zdziwieniem stwierdzam, że niektórzy uczący się, nawet na nieco wyższym poziomie niż początkujący, źle wymawiają połączenie czasownika w drugiej osobie liczby pojedynczej, a zaimkiem „du”, czyli „…st du”. Połączenie to wymawia się jako „stu“, nie ma tam dźwięcznego „d“, ani rozdzielenia i wypowiedzenia dwóch słów, czasownika i zaimka. Żadnego staccata, żadnej przerwy, po prostu trzeba sobie wyobrazić, że ten czasownik i zaimek to jedno słowo. Tak więc: „hastu“, „machstu“, „brauchstu“. Nie rozdziela się oczywiście również innych połączeń słownych, ale to akurat najbardziej mi się rzuca w oczy, a raczej na uszy. 

Zdania z man

Co w końcu z tym „man“? To, że jest „Mann“ – mężczyzna, i „man“ – które tłumaczymy jako „się”, to wszyscy wiedzą, zgadza się? Ale co tak naprawdę to oznacza? Czy rzeczywiście jest to tylko „ja, ty, on, czyli wszyscy“, tak jak uczą się uczniowie na poziomie podstawowym?

 

Weźmy na początek takie zdanie: „Zum Bahnhof geht man 10 Minuten.“ “Na dworzec idzie się 10 minut”. Czy oznacza to, że i ja, i ty, i wszyscy idą na dworzec 10 minut? Naprawdę? Młoda osoba idąca szybko, nastolatek patrzący w smartfon, starsza pani o lasce, czy tatuś z dwojgiem dzieci dotrą na dworzec wszyscy w ciągu 10 minut? Ha! Oczywiście, że nie. Chodzi tu o pewne uogólnienie, które może być jak najbardziej subiektywne. Czyli jeśli ktoś się mnie pyta, „Wie lange geht man zum Bahnhof“, – „Jak długo idzie się na dworzec?”, mogę odpowiedzieć, zgodnie z moim oszacowaniem, idzie się 10 minut. Osoba pytająca się może tę samą trasę przebyć w 30 minut, nieprawdaż? Mamy więc tutaj do czynienia z uogólniającym „man“, które można zastosować do czasowników oznaczających przemieszczanie się, własny odbiór, osąd. 

 

Inny przykład? „Man sieht heute Nacht keine Sterne”. Ok., ale to mój odbiór, może ktoś inny je jednak widzi;-) Objektywne stwierdzenie to: „ Heute Nacht sind keine Sterne zu sehen.“. „Dzisiaj w nocy nie widzi się gwiazd”, a drugie: „Dzisiaj w nocy nie widać gwiazd”

 

Innym popularnym użyciem „man“, to takie, w którym przekazujemy znaczenie powszechne, neutralne. Zdanie, najczęściej w czasie teraźniejszym, nie zawiera wskazówek do tego kim jest ów „man“. Może to być po prostu „człowiek“. „Wenn man sich viel bewegt, fühlt man sich besser.“ „Jak się człowiek dużo rusza, to czuje się on lepiej”. A może lepsze byłoby tłumaczenie z „my“? „Kiedy się dużo ruszamy, to się lepiej czujemy”?

 

Następny „man“ jest anonimowy, niezidentyfikowany. Mówimy o konkretnych zdarzeniach, używamy wszystkich czasów. „Man hat mich im Krankenhaus gründlich untersucht.“ „Zbadano mnie dokładnie w szpitalu”. Kto? Najprawdopodobnie lekarz, ale jaki? Jeden, dwóch?

 

I ostatni „man“, to taki, który zastępuje daną osobę lub osoby. Kogo dokładnie, to wynika z kontekstu. „Du ignorierst mich. Es ist für mich wichtig, dass man mir genau zuhört“. „Ignorujesz mnie. Dla mnie ważne jest, żebyś dobrze mnie słuchał.”. Chodzi w tym drugim zdaniu o „słuchanie” w sensie uważnego słuchania, nie o „słuchanie” jako wypełnianie poleceń.( Zresztą to drugie to byłoby: „… żebyś się mnie słuchał.) A może masz inną propozycję przetłumaczenia tego ostatniego zdania?

 

Jak widzisz, mamy różne „man“. Jak się temu dokładnie przyjrzeć, to nie wszystko jest takie jednoznaczne. „Wenn man sich das genau anschaut, ist das alles nicht so eindeutig“. 

 

Ungegliedert, gegliedert

GEGLIEDERT? UNGEGLIEDERT? Wo steht das Verb im Singular und wo im Plural? Und warum? Hier die Definition: „Besteht das Subjekt aus einer Mengenangabe im Singular und einem weiteren Substantiv im Singular, so steht das Verb im Singular. Steht im Subjekt eine Mengenangabe im Singular mit einem weiteren Substantiv im Plural, so steht das finite Verb meist im Singular, wenn die Menge als ungegliedert, aber im Plural, wenn die Menge als gegliedert empfunden wird.” Co to znaczy???

 

gegliedert – dające podzielić się na części

ungegliedert – niedające podzielić się na części

 

W ćwiczeniu mamy zatem:

 

eine Menge – ungegliedert, bo słowo to oznacza ilość, ale też, tak jak tutaj mnóstwo

Tak więc mnóstwo nie da się podzielić na inne części, bo nie wiemy, ile dokładnie się mieści w „mnóstwo”. Idąc za definicją czasownik musi być w liczbie pojedynczej:

 

Eine Menge Apfelsinen liegt …

Zwei Zentner – gegliedert, bo wiemy, ile to jest, da się podzielić.

Zwei Zentner Holz werden ….

Eine Reihe Kunstwerke – gegliedert, da się podzielić, bo chodzi tu o zamkniętą liczbę dzieł sztuki, pewną grupę

Eine Reihe Kunstwerke sind …

eine große Anzahl – ungegliedert, bo chodzi tu o jakąś dużą ilość, nie dającą się podzielić

Eine große Anzahl Konserven ist …

Eine Menge – tak jak w zdaniu pierwszym, ungegliedert, bo mnóstwo

 

Zresztą w tym zdaniu działa definicja pierwsza, która mówi, że jak ilość jest w liczbie pojedynczej, a rzeczownik też w pojedynczej, to i czasownik będzie w liczbie pojedzynczej:

 

Eine Menge Obst wird …

 

Alles klar?

 

schon i erst

Oto odpowiedź na pytanie, kiedy używać „schon“ („już”), a kiedy „erst“(„dopiero”): 

 

Kiedy mamy zdanie, które jest odpowiedzią na „WANN“, czyli „kiedy“, słowo„SCHON“ używamy jeśli coś wydarza się WCZEŚNIEJ”, niż oczekujemy. Np.: Der Unterricht beginnt um 9.00 Uhr. Er kommt schon um 8.30 in die Schule. Jeśli z kolei mamy zdanie ze słowem „ERST“, a zdanie to odpowiada na pytanie z „WANN“, oznacza to PÓŹNIEJ, niż oczekujemy. Np.: Der Unterricht beginnt um 9.00 Uhr. Er kommt erst um 9.30. 

 

W innych zdaniach, NIE BĘDĄCYCH ODPOWIEDZIĄ NA „WANN“ jest dokładnie ODWROTNIE: Np.: Der Unterricht beginnt um 9.00 Uhr. Es ist schon 5 vor 9. Czyli później, niż oczekiwano. Der Unterricht beginnt um 9.00 Uhr. Es ist erst 8.00 Uhr. Czyli wcześnie. 

 

Są oczywiście inne sytuacje, w których używamy „schon“ i „erst“. Wtedy to obowiązuje nadal: „SCHON“ – PÓŹNIEJ, DŁUŻEJ I WIĘCEJ niż oczekujemy. „ERST”- WCZEŚNIEJ; KRÓCEJ I MNIEJ niż oczekujemy. Przykłady? Er ist nicht mehr ganz jung. Er ist schon 60. Sie sollte 5 Bücher lesen. Sie hat erst zwei geschafft.